Od pravilne njege zavisi kvalitet rasada. U plastenicima, posebno pri upotrebi velikih količina stajnjaka, dolazi do stvaranja štetnih gasova i vodene pare. Previsoka vlažnost, visoka temperatura i smanjena osvetljenost biljaka utiču na formiranje nežnih i izduženih biljaka koje su podložne napadu bolesti. Zato je neophodno zaštićeni prostor za proizvodnju rasada svakodnevno provjetravati. Kada su hladni i vetroviti dani provjetrava se kratkotrajno u najtoplijem delu dana (1 h), a tokom toplih, proljetćnih dana provetrava se jače. Najčešće se u proizvodnji srećemo sa bolešću – poleganje rasada a koga uzrokuje patogen Pythium spp.
Tokom proizvodnje rasada ovaj patogen može prouzrokovati značajna oštećenja na mladim ponicima pri gajenju rasada. Početni simptomi su u vidu vodenastih pega koje se uvećavaju, postaju mrke boje i na kraju tkivo se sasušuje i nekrotira. Zahvaćeno stablo mladog ponika u zoni korenovog vrata uvek je tanje od zdravog dela, te se na tom dijelu i savija obolela biljka rasada te poleže.
Ako su uslovi za razvoj parazita povoljni ( dosta vlage, gust sklop, slabo provetravanje ) on se brzo prenosi sa biljke na biljku. Na oboljelim dijelovima biljaka primjećuju se končasti micelijum beličaste boje koji se protežu do površine zemljišnog supstrata i na kraju se završavaju sa mehurićem u koji su smješteni reproduktivni organi ove gljive koji sazrijevanjem postaju sposobni za nove zaraze mladih biljaka. Poleganjem biljke brzo venu zaraza se širi na zdrave biljke u rasadu i to prouzrokuje naglo propadanje rasada.
Mjere za suzbijanje: ne praviti veliku gustinu tokom sjetve, ne previše zalivati, redovno provjetravati zaštićeni prostor u kojem se gaji rasad.
Hemijske mjere borbe: zalivanje posle sjetve a prije nicanja rasada sa preparatom na bazi a.m. propamokarb hidrohlorid ( BALB) u dozi primene 0,2%. Na 10 l rastvora 20ml fungicida, i sa ovom količinom zaliti 6-8 m2 površine rasada. Zahvaljujući dobrom usvajanju putem korijena, kao i izraženoj pokretljivosti ksilemom u nadžemne dijelove, preparat na bazi a.m. propamokarb hidrohlorid predstavlja osnovu zaštite rasada povrća od gljivičnih prouzrokovača bolesti.
Dipl.inž. Slavica maksimović, PSSS Šabac
Dešavanja u Bijeljini
Izvor: agrosbiznis.rs
