Еvrоpsка nеdjеljа prеvеnciје rака grlićа mаtеricе оbiljеžаvа sе оvе gоdinе оd 22. dо 28. јаnuаrа u cilju unаprеđеnjа stаvоvа i infоrmisаnjа о rакu grlićа mаtеricе i о nаčinimа prеvеnciје. Оsnоvnа pоruка је dа је rак grlićа mаtеricе mаlignа bоlеst која sе mоžе sprijеčiti.
„Zајеdnо prоtiv rака grlićа mаtеricе” је slоgаn 18. Еvrоpsке nеdjеljе i izаbrаn је u nаmjеri dа pоdstакnе nа rаzmišljаnjе о rеprоduкtivnоm zdrаvlju i коrišćеnju mjеrа primаrnе prеvеnciје (vакcinаciја prоtiv HPV) i sекundаrnе prеvеnciје (rаnо оtкrivаnjе rака grlićа mаtеricе).
ŠTA JE RAK GRLIĆA MATERICE?
Rak grlića materice je zloćudna bolest koja se javlja kada dođe do promjena na ćelijama grlića i one počnu da rastu nekontrolisano. Obično je potrebno mnogo godina da se ćelije, koje su promijenjene razbiju u zloćudne ćelije i rak.
ŠTA UZROKUJE RAK GRLIĆA MATERICE?
RAk grlića materice prouzrokovan je (99,8%) infekcijom HPV (Humani papilloma virus). Postoji više od 100 tipova HPV-a od kojih njih 15 može da izazove promjene na grliću materice koje mogu da prerastu u rak. Tipovi 16 i 18 HPV prouzrokuju 2/3 slučajeva raka. Drugi tipovi mogu da izazovu pojavu genitalnih bradavica (kondiloma). U PCR laboratoriji Bolnice “Sveti Vračevi” Bijeljina radi se detekcija, genotipizacija i kvantifikacija HPV-a.
OSTALI FAKTORI RIZIKA SU: nizak socio-ekonomski status, rano stupanje u seksulane odnose, veliki broj seksulanih partnera i /ili partner koji je imao/ima brojne druge partnere, rana prva trudnoća (prije 18. godine života), veći broj pobačaja i porođaja, pušenje, naslijeđe, te rijetke kontrole kod ginekologa.
KAKO SE DOBIJA GENITALNA HPV INFEKCIJA?
Genitalni HPV mogu da se prenesu bilo kojom vrstom seksulanog kontakta. Većina žena HPV-om ozdravi u periodu od šest do 24 mjeseca, a da i ne zna da je bila inficirana (90%). Kod 10% žena imuni sustem ne uspijeva da se oslobodi HPV-a i rizik za pojavu karcinoma vrata materice je tada povećan.
KOJI SU SIMPTOMI RAKA GRLIĆA MATERICE?
Rani simptomi raka grlića materice su nespecifični i obično nisu uočljivi. Ponekad se ne primijete sve dok rak ne dospije u kasnu fazu. Uznepradovale stadijume karcionoma grlića materice prati nepravilno krvarenje, krvarenje između dva menstrualna ciklusa, tokom ili nakon seksualnog odnosa, neuobičajen vaginalni iscjedak i bolovi u donjem dijelu stomaka.
REDOVNA KONTROLA kod izabranog ginekologa je način da se sve promjene na grliću materice otkriju na vrijeme i spriječi njihova progresija u malignu bolest.
Dešavanja u Bijeljini
Izvor: desavanjaubijeljini.com