Pozorište „Scena“ je do 1941. godine dalo 36 premijera, što predstavlja zaista impozantan broj. Glumci su bili pripadnici svih društvenih slojeva i grad je živio za svoje pozorište. „Scena“ je gostovala i u susjednim gradovima – Brčko, Zvornik, Loznica i Banja Koviljača. U Bijeljini su gostovale jugoslovenske pozorišne veličine poput Dobrice Milutinovića i prvakinje beogradske Opere Bahrije Nuri-Hadžić. Idilu bijeljinskog pozorišta prekinuo je rat.
Pozorište u Bijeljini nastavilo je rad poslije Drugog svjetskog rata u okviru dramske sekcije pri KUD-u „Radojka Lakić“ u periodu od 1946. do 1953. godine. Ovo pozorište dalo je 15 premijera, uglavnom domaćih pisaca, uz tada neizbježnu ideološku predstavu tadašnjeg socijalističkog klasika Nikolaja Ostrovskog – „Kako se kalio čelik“. Ponovni početak bio je mukotrpan i pozorište nije dostiglo kvalitet predratne družine. Spona između predratne i tadašnje pozorišne scene bio je legenda bijeljinskog glumišta, zlatarski majstor Arsen Aco Simić. Jedan od osnivača „Scene“ i tumač jedne od glavnih uloga u prvoj predstavi „Svet“, igrao je glavne uloge ili je bio režiser u preko 20 predstava od 1935. do šezdesetih godina prošlog vijeka. Bio je jedini Bijeljinac koji je od 1930. godine glumio u putujućem pozorištu Milana Tomića iz Beograda. U prestonici je upoznao velikane pozorišne scene Dobricu Milutinovića, Ljubinku Bobić, Ljubišu Jovanovića, Žanku Stokić i mnoge druge, a imao je i ponudu da igra u Beogradskom dramskom pozorištu. Ipak se vratio u Bijeljinu i oko četrdeset godina bio je „alfa i omega“ na sceni našeg pozorišta. Arsen Aco Simić je živio pozorište.
Dva događaja početkom pedesetih godina 20. vijeka su odlučujuće uticala na dalji razvoj „Scene“. Zbog porasta broja glumaca i kvaliteta predstava, glumačka sekcija se odlukom SO Bijeljina odvojila od KUD-a i 10. decembra 1953. godine prerasla je u Amatersko pozorište „Scena“. Izgradnjom kina „Radnik“ oslobođena je dotadašnja zgrada u centru grada i adaptirana je za pozorište, čime su glumci dobili svoju kuću i sve uslove za rad. Prva predstava obnovljenog pozorišta bila je „Šuma“ Nikolaja Ostrovskog, premijerno odigrana 1. januara 1954. godine. Nova zgrada pružala je odgovarajuće uslove za pravi pozorišni zamah, pa je svake godine do kraja šezdesetih davano po pet i više premijera. Teatar je imao profesionalnog reditelja, svoje šminkere, garderobere, krojače, majstore za binu – sve u jednom, pravu pozorišnu atmosferu. Pojavom lista za kulturu „Brazde“ javlja se i pozorišna kritika, kao neizbježan način valorizacije umjetnosti na „daskama koje život znače“.
Od prvog Festivala dramskih umjetnosti u Travniku 1959. godine, „Scena“ je bila redovan učesnik. Najveći uspjeh u ovom svom „zlatnom dobu“ ansambl je postigao na trećem Festivalu u Visokom 1961. godine kada je sa predstavom „Autobiografija“ Branislava Nušića osvojio drugo mjesto i predstavljao Bosnu i Hercegovinu na Jugoslovenskoj smotri dramskih amatera na Hvaru. Glumac „Scene“ Mehmedalija Pašalić je na oba festivala osvojio nagrade za najbolju glavnu mušku ulogu. Ugled koji je pozorište „Scena“ uživalo potvrđen je dodjelom organizacije šestog festivala u Bijeljini od 19. do 30. juna 1964. godine. Amateri iz Bijeljine učestvovali su sa predstavom „Otac“ Augusta Strindberga u režiji Voje Bilanovića. Na vrhuncu svog najuspješnijeg perioda, ansambl „Scene“ 1966. godine imao je 120 članova, 300 učenika u pionirskoj i omladinskoj sekciji. Te godine pozorište je imalo šest premijera, čak 73 predstave i više od 13.000 gledalaca.
Rušenjem stare zgrade pozorišta i prelaskom pozorišta u Omladinski dom, pozorišni život je izgubio entuzijazam i polet. Istina, obezbijeđene su prostorije za rad pozorišne družine, ali scena i ambijent u Domu omladine uopšte nisu pozorišni. Ipak, pozorište je i dalje dosta dobro radilo. Godine 1969. u Bijeljini je održan 11. Festival amaterskih pozorišta u Bosni i Hercegovini. Amatersko pozorište „Scena“ je na ovom festivalu izvelo „Klopku za bespomoćnog čovjeka“ Robera Tomasa u režiji Đordana Pelajića. „Scena“ je redovno učestvovala na Festivalima dramskih amatera BiH. Na 12. festivalu u Derventi 1970. godine trebalo je da se ide sa predstavom „Gospođa ministarka“, ali je zbog iznenadne smrti rediteljke Koviljke Ristić nastup otkazan. Na sledećem festivalu u Tešnju održanom od 25. maja do 3. juna 1971. godine, Zora Đokić dobija nagradu za glavnu žensku ulogu. Na 14. festivalu u Konjicu 1972. godine, predstava „Omer i Merima“ uspješno predstavlja Bijeljinu. „Scena“ na 15. festivalu u Travniku 1973. godine učestvuje sa komadom Ljubinke Bobić „Porodica Blo“. Bogdan Gospić dobija nagradu za ulogu Jablana, tj. za glavnu mušku ulogu. Sledeće godine u Brčkom pozorište daje predstavu „Takva ljubav“ Pavela Kohouta, u režiji gostujućeg reditelja Mogumira Kleve. Na toj pozorišnoj smotri Žarko Mićić dobija nagradu za glavnu mušku ulogu.
Godina 1976. donosi „Sceni“ drugo mjesto na republičkom Festivalu sa predstavom Miroslava Feldmana „Iz mraka“, u režiji Emina Salihbegovića, sa kojom bijeljinski amateri predstavljaju BiH na Jugoslovenkoj smotri dramskih amatera u Prizrenu. Uz odlične kritike, ova predstava je izbacila u prvi plan Stojanku Đukanović i njenu životnu ulogu Marije Valentin. Jubilarni 20. festival u Banovićima 1978. godine predstavi „Scene“ „Stolica koja se ljulja“ Novaka Novaka, u režiji Slobodana Petrovića, donosi čak šest nagrada. Godine 1979. Savez amaterskih društava BiH dodijelio je „Sceni“ nagradu „Stipo Lozić“, koja se svake godine dodjeljuje pozorištu koje u toku jedne sezone prikaže najveći broj predstava. Bogdan Gospić je sa pomenutom predstavom izlazio pred publiku preko 120 puta. U aprilu 1981. godine u Bijeljini je odigrana premijera komada „Prljave ruke“ Žan Pol Sartra u režiji Borisa Kovača iz Beograda. Kritike ove predstave bile su vrlo pohvalne.
Nedugo poslije uspijeha predstave „Prljave ruke“, u januaru 1982. godine, saznajemo da su prostorije „Scene“ hladne, da je dug preko 50.000 tadašnjih dinara i da omladinski ansambl ne može da radi zbog hladnih prostorija. Jedini svijetli trenutak sa početka osamdesetih bila je predstava „Ljudi s juga“ Ahmeta Obradovića, u režiji Žarka Mićića, koja je bila dosta zapažena na 25. festivalu u Konjicu. Godine 1985. odigrana je predstava „Narod ište smijalište“ u režiji Emina Hazurovića. Na smotri amatera BiH predstava dobija loše kritike, a list „Oslobođenje“ konstatuje „krizu ansambla“. Mnogi stariji glumci prestaju da nastupaju, a činilo se da izlaz nije na vidiku.
Dolazak gostujućeg režisera Obrada Radulovića iz Beograda, označio je prekretnicu u radu „Scene“. Režirao je samo dvije predstave, ali je postavio reper za budućnost. Renesansna komedija Nikola Makijavelija, „Mandragola“, pojavila se u aprilu 1986. godine. Na festivalu Međurepubličke zajednice kulture „Sava“ u Bogatiću od 16. do 26. aprila iste godine, predstava je dobila nagrade za kostim, muziku i scenski pokret, a Obrad Radulović je dobio specijalnu nagradu za režiju. Na 27. festivalu dramskih amatera BiH predstava je dobila drugu nagradu žirija, a Emir Joldić dobio je specijalnu nagradu stručnog žirija za glumu. Kvalitet ove predstave najbolje je potvrđen njenim gostovanjem u Domu omladine u Beogradu.
U drugoj polovini osamdesetih godina Dom omladine u Bijeljini pripadao je onima čije ime i nosi. Izuzetno aktivni i uspješni bili su Muzička omladina, likovni klub „Geneza“ i druga omladinska udruženja. Koordinator omladinskog rada bio je obrazovani i sposobni Salem Čorbo. Nije čudo što se i pozorište tada oporavilo. „Scenu“ su preuzeli mladi i željni ljudi. Predstava „Heroji bijede“ Milana D. Vukotića u režiji mladog Dušana Tuzlančića pojavila se 1988. godine. Predstava je ušla među 12 najboljih na republičkom takmičenju u Tešnju. Tridesetog marta 1989. godine u Omladinskom domu premijerno je prikazana „Crna rupa“ Gorana Stefanovskog u režiji Dušana Tuzlančića. Na republičkom takmičenju u Bugojnu, u maju iste godine, ova predstava postiže trijumf – najbolja predstava, najbolja režija, scenografija, glavna muška uloga i specijalna nagrada za kompletan grafički dizajn predstave Miroslavu Vajagiću i Slobodanu Krstiću. Na Jugoslovenskom festivalu u Trebinju od 10. do 18. jula, Amir Ćosić je dobio Zlatnu masku za najbolju mušku ulogu, Dušan Tuzlančić specijalnu nagradu za režiju i Bogdan Gospić specijalno priznanje za ulogu Oca. Bili su to zvjezdani trenuci bijeljinskog pozorišta.
Poslednja predstava AP „Scena“ bila je „Zločin na kozjem ostrvu“ Uga Betija u režiji Dušana Tuzlančića. Bilo je to u maju 1991. godine. Na FEDRI u Bugojnu igrana je na otvorenom. Prema sjećanju Dušana Tuzlančića, negdje na polovini predstave počeo je strašan pljusak, ali glumci nisu prekinuli predstavu i publika nije otišla prije kraja. „Scena“ je 1990. godine preregistrovana u Gradsko pozorište sa željom da teatar postane profesionalan. Postojali su realni planovi o pretvaranju stare magaze u centru grada u kamernu scenu sa stotinjak mjesta. Ovo je bilo moguće uraditi sa relativno malim sredstvima, ali ponovo je napala balkanska alergija. Rad pozorišta je ugašen.
Pozorište „Scena“ je za skoro šest decenija dalo preko 150 premijera i kroz njega je prošlo oko 700 glumaca. Nemoguće je u radu ovakvog obima obuhvatiti sve aspekte nečega što je trajalo skoro 60 godina. Ovaj tekst je samo skroman pokušaj valorizacije nečega što je dugi niz godina oplemenjivalo našu sredinu i malo vraćanje duga stotinama ljudi koji su dali svoj doprinos da Bijeljina ima i drugu mapu osim geografske – kulturnu.
Dešavanja u Bijeljini
Izvor: semberija.info
