Povodom obilježavanja 30 godina od operacije „Sadejstvo 93“, u Potočarima kod Brčkog u porti crkve biće služen parastos i otkrivanje spomenika, a u organizaciji veterana Garde „Panteri“.
“Sadejstvo 93“ – Bitka sa strujni koridor
Ovih dana se navršava se 30 godina od jedne velike i vrlo značajne operacije Vojske Republike Srpske. Operacija “Sadejstvo 93” kodni je naziv za operaciju VRS koja se dogodilo u ljeto 1993. godine u Posavini.
Operacija je poznata i kao Bitka za strujni koridor, budući da je stabilno i adekvatno snabdijevanje električnom energijom tada područja Krajine, zbog ratnog stanja u tom period, bilo ugroženo. VRS odlučila se da proširi Koridor kod Brčkog kako bi obezbijedila i popravila električnu trasu sa istoka koja je prolazila kroz sela Brod, Donja Brka, Kolonija, Lipovac, Đukići i Bajići. Operacija je trajala sedam dana – od 20. do 27. jula i završena je vrlo uspješno.
„Ne bih to poredio sa Koridorom 92 koji je život značio, ali Strujni koridor ili Operacija “Sadejstvo” je u vrhu operacija, brilijantnih operacija koje je VRS izvela u tom vremenu. Tada su postojala dva ključna razloga zbog čega se to moralo uraditi. Prvo, skoro godinu dana od početka rata u BiH 1992. godine do tog vremena u julu, zapadni dio od Brčkog, nije imao uredno snabdijevanje strujom, sem dijela ključnih potrošača – Klinički centar, Vodovod… što je mogla snabdijevati HE “Bočac”. 410 kilovoltni dalekovod je bio na protivničkoj strani i mi tu nismo imali pristupa. Drugi razlog je bio uzak prolaz kroz Brčko – nekoliko stotina metara, koji je protivničkoj strani stalno nudio mogućnost koju su oni koristili da malo-malo presijeku Koridor. Stanje je bilo neizdrživo”, prisjetio se tog perioda penzionisani general major Dragomir Keserović.
Bilo je nekoliko prekida i puta na Goricama, Plazulji, kod Suljagić sokaka, pa u Krepšiću, padom Vučilovca u decembru 1992. godine. Keresović kaže da su dva razloga, koja je prethodno naveo, dovela do toga da se desi “Sadejstvo”, a ono što je značajno reći je da je tu prvi put u značajnoj mjeri došlo do sadejstva dva vida kopnene vojske, dvije operativno-strategijske grupacije, dva Korpusa – Istočnobosanski i Prvi krajiški i vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana.
“Na komandnom mjestu, za komandovanjem operacije su se našla sva tri komandanta što je izuzetno bilo rijetko u vojsci… I komandant Istočnobosanskog korpusa Novica Simić, koji je general koji je nominalno bio komandant operacije, komandant Prvog korpusa, general Talić Momir i komadant Vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane, Živorad Ninković. Skupljene su jedinice koje su u tom momentu mogle da iznesu tu blic operaciju, jer mi nismo imali previše vremena. Drugi frontovi su bili otvoreni, imali smo operaciju Lukovac u istočnom dijelu, imali smo niz drugih problema na frontu i morali smo brzo to uraditi, tako da su Istočnobosanski korpus i Prvi krajiški korpus izdvojili operativne snage, koje su se do tada iskazale u ofanzivnim dejstvima, a vazduhoplovstvo je svojom avijacijskom i helikopterskom podrškom bilo je tu da nam pomogne u probijanju prednjeg kraja, odnosno u samoj operaciji“, ispričao je penzionisani general major Dragomir Keserović.
Zadatak koji je značio uspjeti ili da nas nema
Prisjećajući se tih vremena, Keserović kaže da ta operacija nije krenula jednostavno. Tek nakon tri dana, osjetili su se značajni pomaci u operaciji.
„Prva tri dana, ja sam sa svojom jedinicom, kao komadant korpusne policije Istočnobosanskog korpusa bio na lijevom krilu i to je bio jedini uspjeh koji je postignut, odnosno, presjekao sam komunikaciju Vranovača-Boderište i na Delinoj ravni napravio neki manji mostobran. Ostale jedinice nisu uspjele da probiju odbanu na Suljagića sokaku, Koloniji i iz pravca Omerbegovače, Dizdaruše, niti na Brki. Tog trećeg dana naveče na referisanju general Talić je presjekao, odnosno, moju jedinicu je prebacio, bukvalno je suzio taj front na kome se mora ostvariti ključni proboj i tu su ostala dva bataljona korpusne policije Prvog korpusa pod komandom, sada pokojnog, tad majora Radoslava Lakića, ja sa svojom korpusnom policijom i garda „Panteri“. Te tri jedinice su na širini fronta možda od kilometar, kilometar i po, skoncentrisale sve svoje snage. Dobili smo zadatak koji je značio uspjeti ili da nas nema, takav je i stav bio komadanta Talića uopšte na tom referisanju. Mi nismo imali dilemu tog četvrtog dana ujutro kad smo krenuli, zaista, to je bio silovito i pored svog otpora, uspjeli smo probiti odbranu i onda je sve bilo lakše“, kaže Keserović.
Četvrtog dana, ostavrili su cilj operacije, izašli su na kanal i rijeku Brku i tek u večernjim satima stigli do naselja Lučići, Lipovac, Đukići. Probijanjem odbrane, kako kaže, izravnali su taj dio i granica Republike Srpske je sve do kraja ostala na tim položajima.
„Pomakli smo se na pristojnu daljinu da bi omogućili revitalizaciju tih postrojenja, jer tu je bilo dosta i oštećeno i u dejstvima i višemjesečni nerad tih postrojenja, tako da je trebalo obnoviti te trafostanice na Koloniji, trebalo je stubove dalekovodne popraviti, razvući ponovo gdje su bili isječeni provodnici. Do tada smo mi ovde u Krajini, u 40-45 dana, imali po dva sata snadbjevanje električnom energijom, zatim kreće normalizacija života za civilno stanovništvo i otuda toliki značaj te operacije… Jedan dodatni problem je nama bio što je čvoršte i tog dalekovoda bilo na teritoriji Republike Hrvatske, gdje je taj dalekovod izlazio iz BiH, išao prema Hrvatskoj na to veliko čvorište pa se vraćao nazad. Uslijedili su neki dogovori, ali je bio problem mjesecima dok jednom nije profunkcionisalo“, ispričao je Keserović.
Govoreći o dešavanjima od prije 30 godina, penzionisani general major Dragomir Keserović, prisjetio se i nekoliko detalja, za koje kaže da su bili ključni u ovoj akciji. Najbitnija bila je veza, koja je ponekad bila i ugrožena.
„Imao samo nekoliko problema u ostvarivanju veza sadejstva i tu me spasilo rukovodstvo sa komandnog mjesta. Jednom prilikom kad smo probili sve, krenuli i otvorili dejstvo i uspostavili kontakt sa neprijateljem, pozvao me neko na vezu, na kodni naziv „Šarka“ i kaže „Mi smo Garda, ne pucajte po nama“. Ja sam u momentu zastao i general Gavrić, koji je pratio sve sa komandnog mjesta, me samo upozorio „Ne, to je Turčin“ i onda smo tek pojačali ta dejstva. Imali smo i jedan bliski susret sa korpusnom policijom Prvog krajiškog korpusa gdje smo u posljednjim kućama došli bukvalno jedni sa drugima da se sukobimo, jer kako smo se preticali, svako na svom pravcu, teško je bilo sve to pratiti, tako da je veza bila ključna“, priča Keserović.
Svoje gostovanje, penzionisani general major Dragomir Keserović, završio je rečenicom: „Sve ono što je u miru, puno ljepše je od onoga što je u ratu“.
Povodom obilježavanja 30 godina od operacije „Sadejstvo 93“, u Potočarima kod Brčkog u porti crkve biće služen parastos i otkrivanje spomenika, a u organizaciji veterana Garde „Panteri“.
Dešavanja u Bijeljini
Izvor: desavanjaubijeljini.com
