Drinska bitka ili Bitka na Drini vođena je od septembra do sredine novembra 1914. godine između snaga Kraljevine Srbije i Austrougarske, koja je, nakon poraza na Ceru, drugi put pokušala da osvoji Srbiju. Posle teških rovovskih borbi, srpska vojska je nakon 55 dana bila primorana na povlačenje zbog nedostatka hrane, ratnog materijala, a najviše zbog nedostatka municije.
Posle Cerske bitke, Druga austrougarska armija prebačena je sa srpskog na ruski front ostavivši samo jednu diviziju na Savi pod komandom generala Krausa. Peta armija se ulogorila na levoj obali Drine, na frontu Bijeljina–Batar, a Šesta armija, koja je ostavila jednu brdsku brigadu na gornjoj Drini, prebačena je bliže Petoj armiji, na prostor Zvornik–Srebrenica–Vlasenica, gde je dovedena i strategijska rezerva jačine jedne divizije iz Sarajeva.
Saveznici Srbije, a naročito Rusija, zahtevali su da srpska vojska produži ofanzivu i onemogući austrougarskoj vojsci odlazak na ruski front. Da bi izašla u susret svojim saveznicima, iako veoma oskudna u ratnom materijalu, koji je umnogome bio istrošen još u balkanskim ratovima, srpska Vrhovna komanda zamislila je sledeći ratni plan: Prva armija, sa dve pešadijske i jednom konjičkom divizijom prelazi Savu prema Kupinovu i nastupa u Srem.
Tu operaciju trebalo je da potpomaže Druga armija sa jednom pešadijskom divizijom demonstrativnim dejstvom kod Mitrovice. Užička vojska je trebalo da pređe gornju Drinu kod Višegrada i nastupa u Bosnu. Glavnina Druge armije je imala zadatak da brani obalu donje Drine, a Treća armija je posela srednji tok Drine. Združeni odredi kod Beograda i Požarevca, svedeni većinom na trupe trećeg poziva, ostale su na svojim mestima.
Ofanziva je otpočela 6. septembra. Po cenu gubitka šest bataljona i tri topa koji su iz Timočke divizije prvog poziva Druge srpske armije radi demonstracije prebačeni na levu obalu Save istočno od Sremske Mitrovice kod karaule Čevrntija, Prva srpska armija uspela je da pređe Savu prema Kupinovu i da preduzme uspešnu ofanzivu u Sremu.
Ubrzo zatim, komandant austrougarske Balkanske vojske general Poćorek, radi pariranja ofanzivi srpske vojske u Sremu, preduzima 8. septembra snažnu ofanzivu na Drini, s Petom armijom protiv Druge srpske armije, a sa Šestom armijom protiv Treće srpske armije.
Srpska Vrhovna komanda obustavlja napredovanje i uspešnu ofanzivu Prve armije u Sremu i prebacuje Dunavsku diviziju prvog i Dunavsku diviziju drugog poziva preko Valjeva ka Krupnju na ugroženo levo krilo Treće armije, a Konjičku diviziju upućuje kao dodatno pojačanje Drugoj armiji, iako je ona uspela da Petu austrougarsku armiju zaustavi na obalama Drine.
Ofanziva Balkanske vojske je zaustavljena, ne samo upornim i krvavim borbama na frontu ojačane Treće i Druge armije već i nastupanjem srpske Užičke vojske, uz sadejstvo s Crnogorskom vojskom, ka Vlasenici i Sarajevu u pozadinu Šeste austrougarske armije.
Nemajući snage da Srbe potisne na glavnom frontu, a sagledavši opasnost po desni bok i pozadinu svoje Šeste armije, Poćorek zahteva hitnu pomoć od Vrhovne komande austrougarske vojske. Posle Poćorekovog poziva stiže pojačanje iz unutrašnjosti Monarhije, čime je organizovana ne samo zaštita boka Šeste armije već je srpska Užička vojska potisnuta natrag ka Višegradu.
Od trupa u Sremu, posle odstupanja Prve srpske armije, formiran je austrougarski Kombinovani korpus pod komandom generala Krausa koji je prebačen preko Save severno od Šapca sa zadatkom da napadne desni bok i pozadinu Druge srpske armije.
Na frontu Prve srpske armije odigrala se jedna od najkrvavijih bitaka u Prvom svetskom ratu – Bitka na Mačkovom kamenu. Nastale su ogorčene borbe na dugačkom frontu: Šabac – Mitrovica – Lešnica – Loznica – Krupanj – Ljubovija – Bajina Bašta – Višegrad, koje su prešle u dugotrajnu pozicijsku rovovsku bitku.
Za vreme borbe, kod srpske vojske se osetila velika iscrpljenost u ljudstvu i opremi, jer regruti još nisu bili spremni za ratna dejstva, a pomoć u opremi svake vrste, pogotovo u artiljerijskoj municiji, koja se očekivala svakog dana, da preko Soluna stigne iz Francuske, nije pristizala.
Videvši da će pod ovakvim okolnostima izgubiti bitku, srpska Vrhovna komanda naređuje postepeno povlačenje Prve, Druge i Treće armije za odbranu Valjeva, nadajući se da će u tom vremenu popuniti redove novim ljudstvom i da će stići očekivana municija iz Soluna.
Opšte povlačenje ka Valjevu naređeno je 8. novembra, ali pod vrlo teškim okolnostima, jer se sa vojskom kretalo i stanovništvo koje nije smelo čekati drugi put austrougarsku invaziju.
Do 14. novembra, sve tri srpske armije bile su prikupljene za odbranu Valjeva i delimično popunjene regrutima, ali kako očekivana municija i ostala vojna oprema još nisu stigle, srpska Vrhovna komanda naređuje povlačenje svoje tri armije na desnu obalu Kolubare, njenu pritoku reku Ljig i na planinu Suvobor, čime je počela Kolubarska bitka.
Dešavanja u Bijeljini
Izvor: rts.rs
