Jesenja sadnja voćnih sadnica ima niz prednosti u odnosu na proljećnu, jer do početka vegetacije u proljeće sadnice posađene u jesen imaju bolji porast.
Voćne sadnice se mogu saditi od jeseni i opadanja lišća u rastilu, tokom zime kada su temperature iznad 0⁰C i do početka kretanja vegetacije u proljeće.
Prednosti jesenje sadnje:
- u boljem kalusiranju presjeka na korijenovim žilama i obnovi korijenovog sistema tako da do početka vegetacije u proljeće sadnice posađene u jesen imaju bolji porast,
- veći je izbor sadnog materijala tokom jeseni,
- izbjegava se trapljenje sadnica i mogućnost oštećenja sadnica u trapu.
Jesenja sadnja nosi rizik od izmrzavanja sadnica, šteta od glodara i druge divljači, krađe. Proljećnu sadnju najbolje je obaviti što ranije, a najkasnije do kraja aprila. Kasnija sadnja tokom proljeća iziskuje obavezno zalivanje ukoliko nastupi sušni period.
Uvijek je bolje izabrati jednogodišnje sadnice voća, iz razloga boljeg prijema i veće otpornosti na nepovoljne klimatske činioce, od dvogodišnjih sadnica koje imaju manju otpornost pogotovo na sušu. Preporuka je da se instalira sistem za navodnjavanje „kap po kap“ ako se voćnjak podiže sa dvogodišnjim sadnicama, ali ovo ne znači da se u povoljnim godinama dvogodišnji sadni materijal neće dobro primiti i razviti u toku godine.
Proizvođači se često odlučuju na sadnice većeg obima i visine stabla, kako uglavnom izgledaju dvogodišnje sadnice, ali to ne znači da će se one kasnije bolje razvijati u voćnjaku koji se podiže.
Sljedeći faktor koji takođe veoma utiče na rast i rodnost je izbor podloge. Kod jabuke se koriste vegetativne podloge M9, M26 i MM106. Podloga M9 i M26 su namijenjene za intenzivne voćnjake sa velikim brojem sadnica po hektaru i obaveznim naslonom i navodnjavanjem, a MM106 se pre svega preporučuje za okućničko gajenje, vikendaše i hobi voćare.
Kruške, dunje i mušmule se uglavnom kaleme na vegetativnim podlogama dunje MA i BA29. Takođe se za krušku može koristiti i obični sijanac divlje kruške, ali takav sadni materijal se više koristi za poluintenzivne zasade i okućnice. Šljiva i kajsija se kaleme na generativnim podlogama (sijancima) džanarike, koja je dobrih osobina prvenstveno za šljivu.
Za kajsiju se mogu pronaći i podloge bijelošljive, koja je bolja podloga od džanarike, ali su zato ove sadnice skuplje i rjeđe se mogu pronaći na tržištu.
Posljednji faktor kvaliteta sadnica je način kalemljenja i proizvodnje u rasadniku i predstavlja najbitniji parametar kvaliteta. Naime, proces proizvodnje sadnica može da traje od 2 do 4 godine. Najvalitetnije sadnice se dobijaju kalemljenjem u avgustu i septembru okuliranjem (spavajućim pupuljkom). Ovim načinom kalemljenja proces proizvodnje jednogodišnjih sadnica traje tri godine.
Iz tehničkih razloga i brzine proizvodnje sadnica rasadničari koriste i tehniku kalemljenja spajanjem grančica, bilo u sobnim uslovima ili direktno u rastilu. Ovim načinom kalemljenja proces proizvodnje traje dvije godine i sadnice su nešto lošijeg kvaliteta, iako na prvi pogled izgledaju isto kao i sadnice proizvedene okuliranjem za njih je potreban viši nivo primijenjene agrotehnike u odnosu na prve.
Sadnja sadnica sa prevremenim bočnim granama
Sve više se u posljednje vrijeme traže sadnice sa prevremenim bočnim granama koje ranije stupaju u period rodnosti, a ono na šta treba skrenuti pažnju je da ova vrsta sadnog materijala zahtijeva viši stepen agro i pomotehnike i obavezan sistem za navodnjavanje.
Ako proizvođači ne ispune ove uslove bolje je da ne koriste sadnice sa prevremenim granama, jer mogu imati više štete nego koristi. Za neke voćne vrste kao što su trešnja i kajsija gajene u klasičnim sistemima se ne preporučuju sadnice sa prevremenim granama zbog pojave kasnijeg očenjivanja grana, bez obzira da li je instaliran sistem za navodnjavanje.
Pripremio: Veljko Stepanović, PSSS
Dešavanja u Bijeljini
Foto: agrosavjet.com
Izvor: poljosfera.rs
