Centar za životnu sredinu podnio je Ustavnom sudu Republike Srpske inicijativu za ocjenu ustavnosti Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o geološkim istraživanjima, tvrdeći da pojedine odredbe nisu u skladu sa osnovnim principima i pravima zajamčenim Ustavom Republike Srpske. Međutim, na 321. sjednici Ustavnog suda RS, održanoj 26. februara 2025. godine, ova inicijativa nije prihvaćena, čime je potvrđeno da zakon ostaje na snazi.
Sporne tačke inicijative
Centar za životnu sredinu osporavao je dijelove zakona koji omogućavaju geološka istraživanja:
-Bez poštovanja osnovnih principa lokalne demokratije
-Bez prethodne procjene uticaja na životnu sredinu
-Bez jasno definisanih ograničenja za metalične mineralne sirovine koje se mogu izuzeti tokom istraživanja
Međutim, Ustavni sud je odbio ove navode, potvrđujući zakonitost i ustavnost donesenih izmjena.
Institucije Srpske: Zakon podržava ekonomski razvoj
Predstavnici institucija Republike Srpske tvrde da geološka istraživanja imaju ključnu ulogu u ekonomskom razvoju i da je odbijanje inicijative još jedna potvrda zakonitog rada i pridržavanja pravnih procedura.
U rudarskim krajevima, poput Ugljevika, gdje rudarstvo osigurava najveće prihode i zapošljava veliki broj radnika, ovakve inicijative nailaze na negodovanje lokalnog stanovništva, koje smatra da su pokušaji osporavanja istraživanja direktna prijetnja njihovoj egzistenciji.
Tihomir Dakić na meti kritika
Jedan od glavnih zagovornika ove inicijative, Tihomir Dakić iz Centra za životnu sredinu, često je u javnosti predstavljen kao borac za ekologiju, ali njegovi kritičari tvrde da pokušava opstruisati ekonomski razvoj Republike Srpske.
“Geološka istraživanja su ključna za ekonomski napredak i stabilnost regija koje zavise od rudarske industrije. Osporavanje ovih aktivnosti samo usporava razvoj i ugrožava radna mjesta. Lokalno stanovništvo u Ugljeviku i drugim rudarskim opštinama više puta je jasno izrazilo protivljenje aktivnostima Dakića, jer ih smatraju prijetnjom svojoj budućnosti“ navode izvori iz rudarskog sektora.
Institucije Republike Srpske poručuju da neće dozvoliti bilo kakve opstrukcije koje bi ugrozile ekonomski napredak, te da je cilj održivi razvoj uz zaštitu prirodnih resursa i ekonomskih interesa Srpske.
Dešavanja u Bijeljini
Izvor: desavanjaubijeljini.com