Najava Vlade Republike Srpske, odnosno ministra finansija Zore Vidović da će se izmjenama Zakona o budžetskom sistemu gradovima koji imaju više od 100.000 stanovnika smanjiti prihodi od raspodjele PDV za 7 odsto napravila je pravi haos na domaćoj političkoj sceni.
Načelnik opštine Istočna Ilidža Marinko Božović tako je, između ostalog, poručio da bi nakon najavljenih izmjena zakona trebalo formirati paralelne organe vlasti u Srpskoj.
Ideja aktuelnih vlasti u Srpskoj izazvala je negativne reakcije i brojnih drugih opozicionih načelnika i gradonačelnika, a kulminacija nezadovoljstva zbog navedene najave vlasti nastala je u najvećem gradu Srpske, Banjaluci, gdje je aktuelni gradonačelnik Draško Stanivuković ušao u otvoreni sukob s republičkim vlastima.
Inače, kako je pojasnila ministarka finansija Republike Srpske Zora Vidović, navedena odluka o smanjivanju prihoda od raspodjele PDV pogodila bi samo Banjaluku i Bijeljinu. Pojasnila je da će 65 odsto tog novca biti raspoređeno lokalnim zajednicama koje imaju manje od 5 miliona prihoda od indirektnih poreza, a ostalo na opštine koje imaju iznad 5 miliona KM prihoda od indirektnih poreza. Takođe, navela je da bi ova mjera trebala biti na snazi ograničeno vrijeme, tačnije u toku 2025, 2026. i 2027. godine.
– Nakon toga, planiramo analizirati situaciju kako bi utvrdili kakvi su efekti ove mjere – navela je ona.
Međutim, kako ističu opozicionari, odluka Vidovićeve, slučajno ili ne, trenutno se odnosi samo na dva najveća grada u Srpskoj, i to baš na one u kojima vlast drži opozicija. Gradovi, od kojih je prethodnih nekoliko godina većina stekla taj status, poput Prijedora, Gradiške, Prnjavora, Laktaša, Dervente, Zvornika ili Trebinja, ranije i Istočnog Sarajeva, a u kojima vlast drži SNSD, slučajno ili ne, bili bi izuzeti od najavljenih restriktivnih mjera.
Takođe, ono što već dugo “bode oči” javnosti u Republici Srpskoj jeste to da se malim i nerazvijenim opštinama, koje imaju šumska gazdinstva na svojoj teritoriji, ne isplaćuju mjesečna izdvajanja koja su obavezna po zakonu. Kako Srpskainfo saznaje, pojedinim opštinama u Srpskoj šumska gazdinstva nisu platila svoje obaveze još od juna, pa se tako postavlja opravdano pitanje da li se planiranim mjerama namjerava “krpiti” minus nastao u privrednim gubitašima koji se nalaze pod kontrolom vlasti isključivo preko leđa gradova u kojima je na vlasti opozicija.
Predsjednica Narodnog fronta i profesor Ekonomskog fakulteta u Banjaluci, Jelena Trivić, za Srpskainfo tvrdi da je navedena namjera Vlade Republike Srpske nesumnjivo politička odluka, čija je namjera da se, kako kaže, uskrati određeni prihod Banjaluci i Bijeljini uz obrazloženje da se ovim dolazi do načela pravičnosti, u smislu da razvijenije lokalne zajednice pomažu one nerazvijenije.
– Ako je tako, onda se nije smjelo ići na formulaciju “gradovi sa više od 100.000 stanovnika”. Obrazloženje da ljudi iz manjih sredina troše u većim, a onda se prema principu krajnje potrošnje to slijeva u veće gradove ne stoji, jer ljudi iz Oštre Luke troše u Prijedoru, iz Petrova u Doboju, iz Osmaka u Zvorniku, a ne samo u Banjaluci i Bijeljini – ističe Trivićeva.
Dodaje da je bila u svakoj opštini Republike Srpske i da njima, kako navodi, zaista treba pomoć da bi narod ostao tamo, te da je život u tim sredinama težak.
– Ali, ovo nije način. Evo, neka prijedlog bude da se sve razvijene sredine u istom odnosu odreknu dijela prirasta prihoda po osnovu PDV u korist nerazvijenih. Ako bismo gledali politički, kako gleda Vlada, neka se uzme iz budžeta institucije predsjednika Republike. O tome koliko je novca ova vlast potrošila na nebitne stvari svih ovih godina, što se može nazvati “potonulim troškovima”, a koji je mogao biti iskorišten za razvoj nerazvijenih opština, mogli bi se pisati tomovi – ističe Trivićeva.
Dešavanja u Bijeljini
Izvor: srpskainfo.com